Yazar: Muzaffer DEMİR - Yeminli Mali Müşavir -
Gelir İdaresi Başkanlığının internet sitesinde yayımlanan Vergi Usul Genel Tebliği Taslağı ile "Mal ve Hizmet Alımlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Ba)" ve "Mal ve Hizmet Satışlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Bs)" ile ilgili yapılan değişikliklerin uygulanmasına ilişkin açıklamalara yer verilmiştir.
Tebliğ taslağındaki düzenlemelerde,
Bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerin yanında, serbest meslek kazanç defteri tutan mükellefler ile zirai işletme hesabı defteri tutan mükelleflere de BA BS formu verme zorunluluğu getirilmektedir.
Mevcut uygulamada aylık toplam 5.000 TL. ve üzeri mal ve hizmet alım satımları bildirime konu edilirken, Taslakta bildirimlerin şekli değiştirilerek,
10.000 TL ve üzerindeki alım satımların belge bazında,
Ayrıca fatura düzenleme sınırı ile 10.000 TL. arasındaki alım satımların mükellef bazında toplam olarak,
Fatura düzenleme sınırının altındaki alım satımların ise toplanmak suretiyle tek satırda bildirilmesi istenmektedir.
Mevcut uygulamada olduğu gibi bildirim mecburiyeti bulunan mükelleflerce, yapılan her türlü mal ve/veya hizmet alış ve satışlarının, bunlara ilişkin belgenin türüne bakılmaksızın Form Ba ve Form Bs bildirimine dâhil edilmesi uygulanması devam ettirilmektedir.
Antrepolarda yapılan teslimlerin bildirilmesine ilişkin açıklamalar yapılmaktadır.
Bedelsiz fatura, depozito ve bağışlarında bildirim formlarına dâhil edilmesi öngörülmektedir.
BA BS bildirim mükellefiyetinin ek maliyetlere katlanılmadan zaman ve kaynak kaybına yol açmayacak şekilde yerine getirilmesini sağlamak, alıcı ve satıcıların bildirim formlarındaki mutabakatsızlıkları ortadan kaldırmak ve bildirimlerin KDV beyannameleri ile uyumlu şekilde verilmesini sağlamak amacıyla Tebliğ taslağı hakkında aşağıdaki değerlendirme ve önerilerde bulunulmuştur. Ekteki tabloda özetle,
Alıcının unvanının, vergi dairesi ve vergi numarasının satıcı tarafından düzenlenen belgelere yazılma imkânı bulunmayan yazar kasa fişi, akaryakıt pompalarına bağlı ödeme kaydedici cihaz fişi, elektronik veya kâğıt ortamında düzenlen yolcu bileti, sinema bileti vb. belgelerle yapılan alım satımların BA BS formlarına dâhil edilmemesi,
Banka, sigorta şirketi, döviz büfeleri ile noterlerden yapılan alımların BA formuna dâhil edilmemesi,
İthalat işlemlerinin bildiriminde KDV matrahının esas alınması, antrepo rejimi uygulanan malların alım satımı ile serbest bölgelerde bulunan mükelleflerle yapılan alım satımların karşılıklı bildirilmesinin istenmesi gibi düzenlemeler alıcı ve satıcının BA BS formlarında mutabakatsızlıklar doğurduğundan bu işlemlerin BA BS formlarında özel şekilde bildirilmesinin sağlanarak mutabakatsızlıkların giderilmesi,
KDV beyannamesine dâhil olmayan transit ticaret ile bedelsiz teslim ve bağışların bildirim harici tutulması,
konularında uygulamada ortaya çıkacak sorunların değerlendirilmesi ve sakıncaların giderilmesi önerileri yer almaktadır.
BA BS Bildirim Formlarına İlişkin Tebliğ Taslağı Hakkındaki Değerlendirme ve Öneriler
Tebliğ Taslağındaki İlgili Bölüm |
Değerlendirme |
Öneri |
Tanımlar Madde 3- ….. e) Serbest meslek kazanç defteri tutan mükellefler: 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 65 inci maddesinde tarif edilen kazançları elde eden mükellefleri, |
Taslağın 3. Maddesinin diğer bentlerinde 213 Sayılı VUK’na atıf yapıldığından serbest meslek kazanç defteri tutanlar içinde aynı tanımlama kullanılmalıdır. |
Tanımlar Madde 3- ….. e) 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 210. Maddesi kapsamında defter tutan serbest meslek erbabı |
Üçüncü Bölüm Bildirim Hadleri Bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerde bildirim hadleri MADDE 10 – (1) Bilanço esasına göre defter tutan mükellefler için 2017 yılı ve müteakip yılların aylık dönemlerine ilişkin mal ve/veya hizmet alış/satışlarında uygulanacak hadler aşağıdaki gibi belirlenmiştir. (a) Bir kişi veya kurumdan katma değer vergisi hariç 10.000 TL ve üzerinde yapılan mal ve/veya hizmet alışları Form Ba’nın Tablo II alanında, bir kişi veya kuruma katma değer vergisi hariç 10.000 TL ve üzeri yapılan mal ve/veya hizmet satışları ise Form Bs’nin Tablo II alanında belge bazında ayrı satırlara yazılmak suretiyle bildirilecektir. (b) Aynı günde aynı kişi veya kurumlarla yapılan alış ve/veya satış işlemlerinin toplam tutarının (a) bendinde belirtilen haddi aşması durumunda, işlemlerin her biri işlem bazında belirlenen haddin altında kalsa bile, söz konusu haddi aşan işlemden itibaren işleme konu alış ve/veya satışlar (a) bendinde belirtilen usulle Form Ba veya Form Bs ile bildirilecektir. (c) Bir kişi veya kurumdan katma değer vergisi hariç Vergi Usul Kanununun 232 nci maddesinde belirtilen fatura kullanma mecburiyeti olarak belirlenen tutar ile 10.000 TL arası yapılan mal ve/veya hizmet alışları Form Ba’nın Tablo III alanında, bir kişi veya kuruma katma değer vergisi hariç Vergi Usul Kanununun 232 nci maddesinde belirtilen fatura kullanma mecburiyeti olarak belirlenen tutar ile 10.000 TL arası yapılan satışlar ise Form Bs’nin Tablo III alanında her bir kişi veya kurum için ayrı satırda toplam belge adedi ve tutarı ile bildirilecektir. (ç) Bir kişi veya kurumdan katma değer vergisi hariç Vergi Usul Kanununun 232 nci maddesinde belirtilen fatura kullanma mecburiyeti olarak belirlenen tutarın altında yapılan tüm mal ve/veya hizmet alışları Form Ba’nın Tablo IV alanında, bir kişi veya kuruma katma değer vergisi hariç Vergi Usul Kanununun 232 nci maddesinde belirtilen fatura kullanma mecburiyeti olarak belirlenen tutarın altında yapılan tüm mal ve/veya hizmet satışları ise Form Bs’nin Tablo IV alanında tüm işlemlerin toplam tutar ve toplam belge adedi ile bildirilecektir. (2) Bilanço esasına göre defter tutmakta iken Vergi Usul Kanununun 179 uncu maddesi gereğince işletme hesabı esasına göre defter tutmaya başlayan mükellefler, bu dönemden itibaren işletme hesabı esasına ilişkin hadlere göre bildirimde bulunacaktır. İşletme hesabı esasına göre defter tutan, serbest meslek kazanç defteri tutan ve zirai işletme hesabı esasına göre defter tutan mükelleflerde bildirim hadleri MADDE 11 – (1) İşletme hesabı esasına göre defter tutan, serbest meslek kazanç defteri tutan ve zirai işletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler için 2017 yılı ve müteakip yılların aylık dönemlerine ilişkin mal ve/veya hizmet alış/satışlarında uygulanacak hadler aşağıdaki şekilde belirlenmiştir. (a) Bir kişi veya kurumdan katma değer vergisi hariç 3.000 TL ve üzerinde yapılan tüm mal ve/veya hizmet alışları Form Ba’nın Tablo III alanında; bir kişi veya kuruma katma değer vergisi hariç 3.000 TL ve üzerinde yapılan mal ve/veya hizmet satışları ise Form Bs’nin Tablo III alanında her bir kişi veya kurum için ayrı satırda toplam belge adedi ve tutarı ile bildirilecektir. (b) Bir kişi veya kurumdan katma değer vergisi hariç 3.000 TL altında yapılan tüm mal ve/veya hizmet alışları Form Ba’nın Tablo IV alanında, bir kişi veya kuruma katma değer vergisi hariç 3.000 TL altında yapılan tüm mal ve/veya hizmet satışları ise Form Bs’nin Tablo IV alanında tüm işlemlerin toplam tutar ve toplam belge adedi ile bildirilecektir. (2) İşletme hesabı esasına göre defter tutmakta iken Vergi Usul Kanununun 180 inci maddesi gereğince bilanço esasına göre defter tutmaya başlayan mükellefler, bu dönemden itibaren bilanço esasına göre defter tutan mükellefler için belirlenmiş hadlere göre bildirimde bulunacaktır. |
Halen VUK 396 Seri No.lu Genel Tebliği kapsamında verilmekte olan BA-BS formlarında, bir mükelleften yapılan alışların aylık toplamı 5.000 TL.’yi geçiyorsa, bir mükellefe yapılan satışların aylık toplamı 5.000 TL.’yigeçiyorsa alış-satış tutarı bildirime konu edilmektedir. Tebliğ taslağının 10. Maddesinin (b) fıkrasında “Aynı günde aynı kişi veya kurumlarla yapılan alış ve/veya satış işlemlerinin toplam tutarının (a) bendinde belirtilen haddi aşması durumunda, işlemlerin her biri işlem bazında belirlenen haddin altında kalsa bile, söz konusu haddi aşan işlemden itibaren işleme konu alış ve/veya satışlar (a) bendinde belirtilen usulle Form Ba veya Form Bs ile bildirilecektir.” açıklamalarından, bildirime ilişkin haddin belge bazında aranacağı anlaşılmakla birlikte a, c ve ç bentlerinde yapılan açıklamalarda bildirim haddi olarak öngörülen 10.000,00 TL.’nin belge bazında mı? yoksa aylık toplam bazında mı? uygulanacağı konusunda bir açıklık bulunmaktadır. Bu had belge bazında aranacak ise aynı mükelleften yapılan alım-satımların hem (a) bendi hem de (c) bendi kapsamında bildirilmesi gerekecektir. Mükelleflere ilave yük getirmeden bildirime ilişkin hadlerin aylık toplam bazında dikkate alınacağına ilişkin düzenleme yapılması uygun olacaktır. Ayrıca aşağıda 12. Maddede önerildiği üzere düzenlenen belgenin mahiyetine göre BA BS bildirim formlarına dahil edilmesine gerek bulunmayan alım satımların toplamlara dahil edilmeyeceğine ilişkin açıklama yapılmalıdır. |
Üçüncü Bölüm Bildirim Hadleri Bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerde bildirim hadleri MADDE 10 – (1) Bilanço esasına göre defter tutan mükellefler için 2017 yılı ve müteakip yılların aylık dönemlerine ilişkin mal ve/veya hizmet alış/satışlarında uygulanacak hadler aşağıdaki gibi belirlenmiştir. (a) Bir kişi veya kurumdan katma değer vergisi hariç aylık toplam 10.000 TL ve üzerinde yapılan mal ve/veya hizmet alışları Form Ba’nın Tablo II alanında, bir kişi veya kuruma katma değer vergisi hariç aylık toplam 10.000 TL ve üzeri yapılan mal ve/veya hizmet satışları ise Form Bs’nin Tablo II alanında belge bazında ayrı satırlara yazılmak suretiyle bildirilecektir. (b) Aynı günde aynı kişi veya kurumlarla yapılan alış ve/veya satış işlemlerinin toplam tutarının (a) bendinde belirtilen haddi aşması durumunda, işlemlerin her biri işlem bazında belirlenen haddin altında kalsa bile, söz konusu haddi aşan işlemden itibaren işleme konu alış ve/veya satışlar (a) bendinde belirtilen usulle Form Ba veya Form Bs ile bildirilecektir. (c) Bir kişi veya kurumdan katma değer vergisi hariç Vergi Usul Kanununun 232 nci maddesinde belirtilen fatura kullanma mecburiyeti olarak belirlenen tutar ile 10.000 TL arası yapılan aylık toplam mal ve/veya hizmet alışları Form Ba’nın Tablo III alanında, bir kişi veya kuruma katma değer vergisi hariç Vergi Usul Kanununun 232 nci maddesinde belirtilen fatura kullanma mecburiyeti olarak belirlenen tutar ile 10.000 TL arası yapılan aylık toplam satışlar ise Form Bs’nin Tablo III alanında her bir kişi veya kurum için ayrı satırda toplam belge adedi ve tutarı ile bildirilecektir. (ç) Bir kişi veya kurumdan aylık toplamı katma değer vergisi hariç Vergi Usul Kanununun 232 nci maddesinde belirtilen fatura kullanma mecburiyeti olarak belirlenen tutarın altında yapılan tüm mal ve/veya hizmet alışları Form Ba’nın Tablo IV alanında, bir kişi veya kuruma aylık toplamı katma değer vergisi hariç Vergi Usul Kanununun 232 nci maddesinde belirtilen fatura kullanma mecburiyeti olarak belirlenen tutarın altında yapılan tüm mal ve/veya hizmet satışları ise Form Bs’nin Tablo IV alanında tüm işlemlerin toplam tutar ve toplam belge adedi ile bildirilecektir. (2) Mal veya hizmet alım satımlarına ilişkin olarak düzenlenen belgenin türüne göre BA BS formuna dâhil edilmeyecek alım satımlara yukarıda belirtilen Tablolarda yer verilmeyecektir. (3) Bilanço esasına göre defter tutmakta iken Vergi Usul Kanununun 179 uncu maddesi gereğince işletme hesabı esasına göre defter tutmaya başlayan mükellefler, bu dönemden itibaren işletme hesabı esasına ilişkin hadlere göre bildirimde bulunacaktır. İşletme hesabı esasına göre defter tutan, serbest meslek kazanç defteri tutan ve zirai işletme hesabı esasına göre defter tutan mükelleflerde bildirim hadleri MADDE 11 – (1) İşletme hesabı esasına göre defter tutan, serbest meslek kazanç defteri tutan ve zirai işletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler için 2017 yılı ve müteakip yılların aylık dönemlerine ilişkin mal ve/veya hizmet alış/satışlarında uygulanacak hadler aşağıdaki şekilde belirlenmiştir. (a) Bir kişi veya kurumdan katma değer vergisi hariç aylık toplam 3.000 TL ve üzerinde yapılan tüm mal ve/veya hizmet alışları Form Ba’nın Tablo III alanında; bir kişi veya kuruma katma değer vergisi hariç aylık toplam 3.000 TL ve üzerinde yapılan mal ve/veya hizmet satışları ise Form Bs’nin Tablo III alanında her bir kişi veya kurum için ayrı satırda toplam belge adedi ve tutarı ile bildirilecektir. (b) Bir kişi veya kurumdan katma değer vergisi hariç aylık toplam 3.000 TL altında yapılan tüm mal ve/veya hizmet alışları Form Ba’nın Tablo IV alanında, bir kişi veya kuruma katma değer vergisi hariç aylık toplam 3.000 TL altında yapılan tüm mal ve/veya hizmet satışları ise Form Bs’nin Tablo IV alanında tüm işlemlerin toplam tutar ve toplam belge adedi ile bildirilecektir. (2) Mal veya hizmet alım satımlarına ilişkin olarak düzenlenen belgenin türüne göre BA BS formuna dâhil edilmeyecek alım satımlara yukarıda belirtilen Tablolarda yer verilmeyecektir. (3) İşletme hesabı esasına göre defter tutmakta iken Vergi Usul Kanununun 180 inci maddesi gereğince bilanço esasına göre defter tutmaya başlayan mükellefler, bu dönemden itibaren bilanço esasına göre defter tutan mükellefler için belirlenmiş hadlere göre bildirimde bulunacaktır. |
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Bildirim Formlarının Hazırlanması Bildirime konu belge türleri MADDE 12 – (1) Bildirim mecburiyeti bulunan mükelleflerce, yapılan her türlü mal ve/veya hizmet alış ve satışları, bunlara ilişkin belgenin türüne bakılmaksızın (Fatura, irsaliyeli fatura, serbest meslek makbuzu, müstahsil makbuzu, gider pusulası, akaryakıt pompalarına bağlı ödeme kaydedici cihaz fişi ve yolcu bileti gibi) Form Ba ve Form Bs bildirimine dâhil edilecektir. (2) Kamu kurum ve kuruluşları ile belediyelere ödenen vergi, resim, harç, şerefiye bedeli ve ceza makbuzları bildirim formlarına dahil edilmeyecektir. |
Yazar kasa fişi, akaryakıt pompalarına bağlı ödeme kaydedici cihaz fişi, elektronik ve kâğıt ortamında düzenlen yolcu bileti, sinema bileti vb belgelerde alıcının vergi dairesi ve vergi numarasına ilişkin bilgilerin bulunmamaktadır. Dolayısıyla satıcıların yazar kasa fişi, akaryakıt pompalarına bağlı ödeme kaydedici cihaz fişi, elektronik ve kâğıt ortamında düzenlen yolcu bileti, sinema bileti vb belgelerle tevsik ettiği belirlenen haddi geçen satışlarını alıcının vergi dairesi ve vergi kimlik numarasını belirterek BS formunda bildirmesi mümkün değildir. Satıcının bildirmesine imkân olmayan satışlarını alıcıların bildirmesinin zorunlu tutulması halinde alıcı ile satıcı bildirimlerinde uyumsuzluk doğacağı gibi bildirimde bulunmak amacıyla alıcı ile satıcı arasında yapılma ihtiyacı olan mutabakat işlemleri sebebiyle zaman ve kaynak kaybına yol açılacaktır. Yukarıdaki düzenlemeler göz önünde bulundurulduğunda alıcının unvanının, vergi dairesi ve vergi numarasının satıcı tarafından düzenlenen belgelere yazılma imkânı bulunmayan yazar kasa fişi, akaryakıt pompalarına bağlı ödeme kaydedici cihaz fişi, elektronik veya kâğıt ortamında düzenlen yolcu bileti, sinema bileti vb. belgelerle yapılan satışlar BS formuna, alışlar ise BA formuna yazılmamalıdır. Belge türüne bakılmaksızın belirlenen hadleri geçen alım satımların bildirime konu edilmesinin istenmesi, mükelleflerin ve muhasebecilerin ilave maliyetlere katlanmasını gerektirecek ve zaman kaybına yol açacaktır. Ayrıca aşağıda açıklanan kurumların BS bildirim formu verme mükellefiyeti bulunmadığından, bunlardan yapılan alımların BA bildirim formunda bildirilmesinde mutabakatsızlıklar çıkmaktadır. Bu sebeplerle; Bankalar, aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, sigorta şirketleri ve sigorta aracıları gibi kurumlara ve şahıslara ödenen ve fatura harici dekont, ekstre, poliçe vb belgelerle tevsik edilebilen faiz, komisyon, masraf, hesap işletim ücreti, sigorta vb giderler; Döviz ve kıymetli maden alış-satışı ile uğraşan mükelleflerden faturasız yapılan alımlar ile noterlerden noter makbuzu ile yapılan alımlar, Transit ticaret ve KDV konusuna girmeyen yurtdışı işlemler, BA BS formlarına bildirimine dâhil edilmemelidir. |
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Bildirim Formlarının Hazırlanması Bildirime konu belge türleri MADDE 12 – (1) Bildirim mecburiyeti bulunan mükelleflerce, yapılan her türlü mal ve/veya hizmet alış ve satışlarının, bunlara ilişkin belgenin türüne bakılmaksızın (Fatura, irsaliyeli fatura, serbest meslek makbuzu, müstahsil makbuzu, gider pusulası, akaryakıt pompalarına bağlı ödeme kaydedici cihaz fişi ve yolcu bileti gibi) Form Ba ve Form Bs bildirilmesi esastır. Ancak, alıcının unvanının, vergi dairesi ve vergi numarasının satıcı tarafından düzenlenen belgelere yazılma imkânı bulunmayan yazar kasa fişi, akaryakıt pompalarına bağlı ödeme kaydedici cihaz fişi, elektronik veya kâğıt ortamında düzenlen yolcu bileti, sinema bileti vb. belgelerle yapılan satışlar BS formuna, bu belgelerle yapılan alışlar ise BA formuna yazılmayacaktır. Bankalar, aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, sigorta şirketleri ve sigorta aracıları gibi kurumlara ve şahıslara ödenen ve fatura harici dekont, ekstre, poliçe vb belgelerle tevsik edilebilen faiz, komisyon, masraf, hesap işletim ücreti, sigorta vb giderler BA formuna dahil edilmeyecektir. Döviz ve kıymetli maden alış-satışı ile uğraşan mükelleflerden faturasız yapılan alımlar ile noterlerden noter makbuzu ile yapılan alımlar BA bildirim formuna dahil edilmeyecektir. (2) Kamu kurum ve kuruluşları ile belediyelere ödenen vergi, resim, harçlar ile fatura ile belgelendirilmeyen diğer tüm ödemeler bildirim formlarına dâhil edilmeyecektir. (3) Transit ticaret kapsamında yurtdışında satılan mallar veya yurtdışından alınan mallar ile KDV’nin konusuna girmeyen işlemlere ilişkin olarak yurtdışındaki kişi veya kurumlara düzenlenen faturalar bildirim formlarına dâhil edilmeyecektir. |
Muhtelif müşteriler için satış MADDE 15 – (1) İlgili mevzuatı gereği gün sonunda “Muhtelif Müşteriler” şeklinde düzenlenen faturalar VKN alanına “8888888888” kodu yazılarak bildirilecektir. |
213 Sayılı VUK 230 ve 231. Maddeleri uyarınca nihai tüketicilere yapılan satışlarda (vergi/TC kimlik numarasının) bulunma zorunluluğu bulunmamaktadır. BS formunda bildirilecek olması gerekçesi ile mal hizmet alan nihai tüketicinin vergi/TC kimlik numarasının faturalara yazılmak suretiyle satıcıların muhasebe sitemlerinde takip zorunluluğu oluşturulması, tüketiciler ile satıcılar arasında ihtilafa yol açacaktır. Ayrıca çok sayıda nihai tüketiciye satış yapan işletmelerde takip sistemi kurulması için ek maliyetlere katlanılması gerekecektir. Nihai tüketicilere yapılan satışlarda vergi kimlik numarası bulunmayacağından bu satışlar için Tebliğ taslağının 15. Maddesindeki gibi vergi kimlik numarası olarak “8888888888” numarası kullanılabilir. |
Muhtelif müşteriler ve nihai tüketicilere yapılan satışlar MADDE 15 – (1) İlgili mevzuatı gereği gün sonunda “Muhtelif Müşteriler” şeklinde düzenlenen faturalar VKN alanına “8888888888” kodu yazılarak bildirilecektir. Nihai tüketicilere yapılan satışlara ilişkin olarak düzenlenen ve vergi kimlik numarası bulunmayan faturaların BS formunda bildirilmesinin gerekmesi halinde de bu satışlar için vergi kimlik numarası olarak “8888888888” numarası kullanılacaktır. |
İthalat ve ihracat işlemleri MADDE 17 – (1) İthalat işlemlerinin Form Ba ile bildirilmesinde gümrük giriş beyannamesinin kapanış tarihi, ihracat işlemlerinin Form Bs ile bildirilmesinde ise, fiili ihracatın gerçekleştiği tarih dikkate alınacaktır. (2) Serbest bölgelerde faaliyette bulunan mükelleflerin yurt içiyle yaptıkları alış-satış işlemlerinin bildirilmesinde; gümrük giriş veya çıkış beyannamesi düzenlenmesi hallerinde bu beyannamelerin kapanma tarihleri ve tutarları, gümrük giriş veya çıkış beyannamesi düzenlenmemesi durumlarında ise serbest bölge işlem formu tarihi ve tutarı dikkate alınacaktır. (3) Diğer taraftan serbest bölgelerden yapılan mal ve/veya hizmet alış-satış işlemlerinin bildirilmesinde; serbest bölgede faaliyette bulunan mükelleflerin Türkiye’deki merkez veya şubelerinden de alış-satış yapılması hallerinde, Türkiye’den yapılan alış-satış işlemleri ile serbest bölgedeki şubeden yapılan alış-satış işlemleri ayrı satırlar şeklinde bildirilecektir. Bu kapsamda yapılan bildirimlerde serbest bölgelerden yapılan alış-satış işlemlerinin bildirildiği satırların ülke kodu kısmında “Serbest Bölge” ifadesinin seçilmesi gerekmektedir. (4) İthalat işlemlerinin Form Ba ile bildirilmesinde tutar alanına 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 21 inci maddesi hükmüne göre belirlenen katma değer vergisi matrahı yazılacaktır. (5) Ayrıca, malın gümrük sahasına getirildikten sonra ithalatın kısım kısım gerçekleşmesi durumunda, her bir işlemin gerçekleştiği tarih dikkate alınarak Form Ba bildirimine dâhil edilecektir. (6) Bildirim formlarında alıcı veya satıcının vergi kimlik numarası, ithalat işlemlerinde “1111111111”, ihracat işlemlerinde ise “2222222222” olarak kodlanacaktır. (7) Bir malın henüz millileşmeden antrepoda satılması durumunda, malı yurtdışından getiren mükellefin bu malı Form Ba ile bildirmesinde antrepo giriş beyannamesi tarihi dikkate alınarak satıcı vergi kimlik numarasına “5555555555” kodu yazılacaktır. Bu satışın Form Bs ile bildirilmesinde satış için düzenlenen faturanın düzenlenme tarihi dikkate alınarak alıcının yurtiçinde mukim olması halinde alıcıya ait vergi kimlik numarası, alıcının yurtiçinde mukim olmaması halinde ise vergi kimlik numarasına “6666666666” kodu yazılacaktır. Satışa ilişkin faturanın döviz cinsinden düzenlenmesi halinde Türk Lirası karşılığının hesaplanmasında fatura düzenleme tarihindeki Merkez Bankası döviz alış kuru dikkate alınacaktır. (8) Bir malın antrepoda devir alınarak millileştirilmesi durumunda bu işlemin ithalat işlemi olarak değerlendirilerek Form Ba bildirimi ithalat işlemlerine ilişkin usul ve esaslara göre bildirilmesi gerekmektedir. |
1- Mal ihracatında fiili ihraç tarihi ile işlemlerin sonuçlandırılarak gümrük beyannamesinin kapatıldığı tarih farklı olmaktadır. KDV mevzuatında fili ihraç tarihi beyannamenin kapandığı tarih olarak kabul edilmekte olup, bu konuda KDV Genel Uygulama Tebliğinin II-A/1.11 bölümünde “Mal ihracına ilişkin istisna, ihracatın gerçekleştiği tarih olan gümrük beyannamesinin “kapanma tarihi”ni içine alan vergilendirme dönemine ait KDV beyannamesi ile beyan edilir. İhracat işlemleri iç gümrüklerde yapılan ihracat teslimlerinde, gümrük beyannamesinin sınır gümrüklerince kapatıldığı tarih, ihracatın gerçekleştiği tarih olarak kabul edilir.” açıklamaları yapılmıştır. KDV beyannamesi ile uyum sağlanması için gümrük beyannameli ihracat işlemlerinin BS formunda fiili ihracatın gerçekleştiği tarihin değil gümrük beyannamesinin kapandığı tarihin esas alınması gerekmektedir. Diğer taraftan KDV Genel Uygulama Tebliğinin II-A/1.11 bölümünde yer alan “serbest bölgelere yapılan ihracat teslimlerinde, gümrük beyannamesinin düzenlenmediği hallerde, malın serbest bölgeye giriş işlemlerinin tamamlanarak serbest bölgeye vasıl olduğu tarihin ihracatın gerçekleştiği tarih olarak kabul edilir. Bu tarih, malların serbest bölgeye girişinin yapıldığını gösteren, serbest bölge işlem formunun ilgili idare tarafından onaylandığı tarihtir.” Açıklamaları çerçevesinde KDV beyannamesi ile uyum sağlanması bakımından serbest bölge işlem formu ile yapılan ihracatların, serbest bölge işlem formunun ilgili idare tarafından onaylandığı tarihi içeren dönemde BS formunda bildirilmesi gerekmektedir. 2- Serbest bölgede bulunan mükelleflerin de BA-BS bildirim formu verme zorunluluğu bulunduğundan yurt içinde mükelleflerin serbest bölgelerdeki mükelleflerle yaptıkları işlemlerin bildiriminde tarih ve tutar mutabakatsızlıkları çıkmaktadır. Şöyle ki; ithalat işlemlerinin Form Ba ile bildirilmesinde tutar alanına KDV matrahının yazılması öngörülmektedir. İthalatta KDV matrahı ile satıcıya ödenecek tutara duruma göre navlun, sigorta vb. giderlerle gümrük vergilerinin eklenmesi sonucu bulunmaktadır. Serbest bölgedeki satıcı yurtiçindeki alıcıya yaptığı ihracatı kendi düzenlediği fatura bedeli üzerinden BS formunda bildirirken yurt içindeki alıcı bu alımda satıcıya borçlandığı tutarı değil KDV matrahını bildirmek zorunda olduğundan alıcı ve satıcının BA BS formunda mutabakatsızlık çıkmaktadır. Serbest bölgelerde faaliyette bulunan mükellefler açısından yurt içiyle yapılan işlemlerin bildirilmesinde gümrük giriş veya çıkış beyannamesi düzenlenmesi hallerinde bu beyannamelerin kapanma tarihleri ve tutarları, gümrük giriş veya çıkış beyannamesi düzenlenmemesi durumlarında ise serbest bölge işlem formu tarihi ve tutarının dikkate alınması öngörülmektedir. Ancak KDV Genel Uygulama Tebliğinde yer aldığı üzere yurtiçinden serbest bölgeye yapılan ihracatların, serbest bölge işlem formunun ilgili idare tarafından onaylandığı tarihi içeren vergilendirme döneminde beyan edilmesi gerekmektedir. KDV beyannameleri ile uyum sağlanması, gereksiz mutabakatsızlıklar çıkarılarak zaman ve kaynak kaybına yol açılmaması için yurtiçindeki mükelleflerle serbest bölgelerdeki mükelleflerin birbirleri arasında yaptıkları alım satım işlemlerinin BA BS formunda özel düzenlemeler yapılmalı, bu işlemlerin bildiriminde mükelleflerin vergi numaraları değil özel numaralar kullanılmalıdır. 3- Antrepo rejiminde mallar gerçekleşen işlemler aşağıdaki gibi olabilecektir. Yurtiçindeki malın antrepo işleticisine tevdi (ihracat hükmündedir) Yurtdışındaki malın millileşmeden yurtdışından transit olarak antrepoya getirilmesi Malın antrepoda teslim bir başka mükellefe satışı Antrepodaki malın yurtiçine ithali Bu işlemlerin her iki tarafının da BA BS formu verme mükellefiyetinin bulunması halinde beyan dönemi ve tutarları arasında mutabakatsızlıklar çıkmaktadır. Bu sebeple antrepo teslimlerinin BA BS formlarında bildirilmesinde özel düzenleme yapılması gerekmektedir. şekilde işlem (7) Bir malın henüz millileşmeden antrepoda satılması durumunda, malı yurtdışından getiren mükellefin bu malı Form Ba ile bildirmesinde antrepo giriş beyannamesi tarihi dikkate alınarak satıcı vergi kimlik numarasına “5555555555” kodu yazılacaktır. Bu satışın Form Bs ile bildirilmesinde satış için düzenlenen faturanın düzenlenme tarihi dikkate alınarak alıcının yurtiçinde mukim olması halinde alıcıya ait vergi kimlik numarası, alıcının yurtiçinde mukim olmaması halinde ise vergi kimlik numarasına “6666666666” kodu yazılacaktır. Satışa ilişkin faturanın döviz cinsinden düzenlenmesi halinde Türk Lirası karşılığının hesaplanmasında fatura düzenleme tarihindeki Merkez Bankası döviz alış kuru dikkate alınacaktır. |
İthalat ve ihracat işlemleri MADDE 17 – (1) Mal ithalat işlemlerinin Form Ba ile bildirilmesinde varsa ithalat vergilerine ilişkin belgenin (gümrük makbuzu vb) düzenlendiği dönemi aşmamak üzere gümrük giriş beyannamesinin kapanış tarihi, yurtdışına ihracat işlemlerinin Form Bs ile bildirilmesinde ise, gümrük çıkış beyannamesinin kapanış tarihi dikkate alınacaktır. Gümrük beyannamesi düzenlenmeyen (gayrimaddi hak gibi) mal ithalatları ile hizmet ithalatlarında KDV mevzuatı gereği KDV tevkifat yükümlülüğün doğduğu, işlem KDV’den istisna ise ithalata ilişkin belgenin düzenlendiği dönemde işlemin BA formunda bildirilmesi gerekmektedir. Aynı şekilde gümrük beyannamesi düzenlenmeyen mal ihracatları ile hizmet ihracatları, işleme ilişkin satış faturasının düzenlendiği dönemin BS formunda dikkate alınacaktır. Özel fatura ile yapılan ihracatların, onaylı özel faturanın satıcı firmaya intikal ettiği tarihi kapsayan vergilendirme dönemine ait BS formunda dikkate alınması gerekmektedir. Ayrıca, malın gümrük sahasına getirildikten sonra ithalatın kısım kısım gerçekleşmesi durumunda, her bir işlem gerçekleştiği tarih dikkate alınarak Form Ba bildirimine dâhil edilecektir. (2) İthalat işlemlerinin Form Ba ile bildirilmesinde tutar alanına 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 21 inci maddesi hükmüne göre belirlenen katma değer vergisi matrahı yazılacaktır. KDV tevkifatı yapılması gereken ithalat işlemlerinin BA formunda bildirilmesinde KDV tevkifat matrahı dikkate alınacaktır. İhracat işlemlerinin bildirilmesinde ise tutar alanına, KDV Genel Uygulama Tebliği ve ilgili diğer mevzuata göre beyan edilmesi veya hesaplanması gereken ihracat bedeli yazılacaktır. (3) Bildirim formlarında yurtdışındaki alıcı veya satıcının vergi kimlik numarası, ithalat işlemlerinde “1111111111”, ihracat işlemlerinde ise “2222222222” olarak kodlanacaktır. (4) Yurtiçindeki mükelleflerle serbest bölgelerdeki mükelleflerin birbirleri arasında, yurtiçinde bulunan mükelleflerin serbest bölgelerde bulunan şubeleri ile veya serbest bölgelerde bulunan mükelleflerin yurtiçinde bulunan şubeleri ile yaptıkları işlemlerin BA BS formlarına dâhil edilmesinde aşağıdaki esaslara uyulması gerekmektedir. Serbest bölgelerdeki mükelleflerden veya yurtiçinde bulunan mükelleflerin serbest bölgelerdeki şubelerinden gümrük beyannameli mal ithalatlarında (1.) ve (2.) fıkralardaki açıklamalar geçerli olacaktır. Serbest bölge işlem formu ile yapılan ihracatta serbest bölge işlem formunun ilgili idare tarafından onaylandığı tarih BS formunda dikkate alınacak olup, yabancı para cinsinden ihracatta tutar olarak serbest bölge işlem formunun ilgili idare tarafından onaylandığı tarihteki döviz alış kuru kullanılacaktır. Serbest bölgelerde faaliyette bulunanların yurt içiyle yaptıkları alış-satış işlemlerinin bildirilmesinde; gümrük giriş veya çıkış beyannamesi düzenlenmesi hallerinde bu beyannamelerin kapanma tarihleri, serbest bölge işlem formu düzenlenen alış-satış işlemlerinde ise serbest bölge işlem formunun ilgili idare tarafından onaylandığı tarih BA BS bildirim formlarına esas olacaktır. Serbest bölgelerde bulunan mükellefler bu işlemlerin bildirilmesinde muhasebe kayıtlarındaki tutarları dikkate alacaktır. Yurtiçinden serbest bölgelere yapılan satışlarda serbest bölgedeki alıcının vergi kimlik numarası yerine “3333333333” kodu, serbest bölgelerden yurtiçine yapılan satışlarda ise yurtiçindeki alıcının vergi kimlik numarası yerine “4444444444” kodu kullanılacaktır. Serbest bölgelerden yapılan mal ve/veya hizmet alış-satış işlemlerinin bildirilmesinde; serbest bölgedeki merkez ile Türkiye’deki şube arasında veya Türkiye’deki merkez ile serbest bölgedeki şube arasında gerçekleştirilen alış satışlarda da aynı kodlar kullanılacaktır. Bir mükellefin hem serbest bölgede hem de yurt içinde işyerinin bulunması halinde yurtiçindeki işyerinden yapılan alış-satış işlemleri ile serbest bölgedeki işyerinden yapılan alış-satış işlemleri ayrı satırlar şeklinde bildirilecek olup, bu kapsamda serbest bölgelerden yapılan alış-satış işlemlerinin bildirildiği satırların ülke kodu kısmında “Serbest Bölge” ifadesinin seçilmesi gerekmektedir. (5) Antrepo rejimine konu mallarla ilgili olarak aşağıdaki esaslara uyulması gerekmektedir. Yurtiçindeki malın antrepo işleticisine tevdiine ilişkin ihracat bedeli, söz konusu mallara ilişkin gümrük beyannamesinin kapandığı tarihte BS formunda bildirilecek olup, formun tutar alanına (3.) fıkraya göre belirlenen tutar girilecektir. Yurtiçinden yetkili antrepo işleticisine tevdii edilen mallar için alıcının vergi kimlik numarası olarak “2222222222” kodu yazılacaktır. Yurt dışından transit olarak antrepoya gelen mallar, transit beyannamesinin düzenlendiği tarihte, beyannamedeki kur üzerinden BA formuna dâhil edilecek olup, bildirimde satıcı vergi kimlik numarası olarak “1111111111” kodu kullanılacaktır. Antrepodaki malın transit olarak yurtdışına ihraç edilmesi halinde, yapılan satış transit beyannamesinin düzenlendiği tarihte, beyannamedeki kur üzerinden BS formuna dahil edilecek ve bildirimde alıcı vergi kimlik numarası olarak “2222222222” kodu kullanılacaktır. Bir malın henüz millileşmeden antrepoda satılması durumunda, bu satışın Form BS ile bildirilmesinde, satın alanın BA formu verme zorunluluğu olup olmadığına bakılmaksızın alıcı vergi kimlik numarasına “555555555” kodu yazılacaktır. Millileşmemiş malı antrepoda teslim alan mükellef tarafından yapılan alımın Form BA ile bildirilmesinde, satıcının BS formu verme zorunluluğu olup olmadığına bakılmaksızın satıcı vergi kimlik numarasına “6666666666” kodu yazılacaktır. Söz konusu millileşmemiş malın antrepoda alınıp satılmasında, alım satıma ilişkin faturaların düzenlenme tarihleri ve muhasebe kayıtlarına esas tutarlar dikkate alınacaktır. Antrepoda bulunan malların yurtiçine ithalinin yapılarak millileştirilmesi halinde, ithalat işlemi (1) ve (2.) fıkralardaki açıklamalar çerçevesinde BA formuna dâhil edilecek olup, satıcının vergi kimlik numarası olarak “1111111111” kodu kullanılacaktır. |
Bedelsiz fatura, depozito ve bağış MADDE 18– (1) Vergi Usul Kanununa göre düzenlenen ve üzerinde “Bedelsizdir” ibaresi bulunan faturalar (001) kodu seçilerek bildirilecektir. (2) Depozito olarak ödenen ve/veya alınan bedeller (002) kodu seçilerek bildirilecektir. (3) Bir kişi veya kuruma yapılan bağışlar ayni bağış niteliğinde ise düzenlenen belgeler (003) kodu seçilerek bildirilecektir. |
Bağış ve yardımlar ile bedelsiz teslimler esasen mal ve hizmet alım satımı kapsamında olmadığından bildirimlere dâhil edilmemelidir. Ancak uyguladıkları muhasebe kayıt düzenlerine bağlı olarak KDV beyannamesine dâhil edilmiş bedelsiz teslim ve bağış işlemi bulunanlar bu işlemlerini BS formunda bildirebilirler. Tebliğin konusu mal ve hizmet alış ve satışlarına ilişkin olarak bildirim yükümlülüğü olduğundan, mal hizmet satımı kapsamında bulunmayan depozitolar bildirilmemelidir. |
Bedelsiz fatura ve bağış MADDE 18– Uyguladıkları muhasebe kayıt düzenlerine bağlı olarak KDV beyannamesine dâhil edilmiş bedelsiz teslim ve bağış işlemi bulunanlar bu işlemlerini BS formunda bildirmeleri gerekmekte olup, bu işlemlerin BS formunda bildirilmesinde “0000000000” kodu kullanılacaktır. Uygulanan muhasebe kayıt düzenine bağlı olarak KDV beyannamesine dâhil edilmeyen bedelsiz faturalar ile bağışlar BS formuna dahil edilmeyecektir. |
Bildirimlerin süresinde veya tam olarak verilmemesi MADDE 42 – (1) Bildirim formlarını bu Tebliğde belirlenen süreler içinde vermeyen, eksik veya yanıltıcı bildirimde bulunan mükellefler hakkında Vergi Usul Kanununun mükerrer 355 inci maddesi hükmü uyarınca cezai işlem uygulanacaktır. Söz konusu cezai işlemin uygulanmasında, Form Ba ve Form Bs bildirimleri tek bir form olarak değerlendirilecek ve tek özel usulsüzlük cezası kesilecektir. (2) Bildirimlerin verilme süresi içerisinde yapılan düzeltmelerde herhangi bir ceza uygulanmayacak olup, bu süre geçtikten sonra yapılan düzeltmelerde ise, düzeltilen her bir form için ayrı ayrı olmak üzere Vergi Usul Kanununun mükerrer 355 inci maddesi hükmü uyarınca işlem yapılacaktır. |
VUK mükerrer 355. Maddesinde elektronik ortamda verilme zorunluluğu getirilen bildirim veya formlara ilişkin olarak süresinden sonra düzeltme amacıyla verilen bildirim ve formların, belirlenen sürelerin sonundan itibaren 10 gün içinde verilmesi halinde özel usulsüzlük cezası kesilmemesi öngörüldüğünden 42. madde bu düzenlemeye uygun olmalıdır. |
Bildirimlerin süresinde veya tam olarak verilmemesi MADDE 42 – (1) Bildirim formlarını bu Tebliğde belirlenen süreler içinde vermeyen, eksik veya yanıltıcı bildirimde bulunan mükellefler hakkında Vergi Usul Kanununun mükerrer 355 inci maddesi hükmü uyarınca cezai işlem uygulanacaktır. Söz konusu cezai işlemin uygulanmasında, Form Ba ve Form Bs bildirimleri tek bir form olarak değerlendirilecek ve tek özel usulsüzlük cezası kesilecektir. (2) Bildirimlerin verilme süresi içerisinde veya VUK mükerrer 355. Maddesinde öngörülen sürede yapılan düzeltmelerde herhangi bir ceza uygulanmayacak olup, bu süreler geçtikten sonra yapılan düzeltmelerde ise, düzeltilen her bir form için ayrı ayrı olmak üzere Vergi Usul Kanununun mükerrer 355 inci maddesi hükmü uyarınca işlem yapılacaktır. |